Een korte historie van de Koppeltaal-standaard
Koppeltaal is een standaard in wording die voorziet in een afsprakenstelsel, een standaard voor het uitwisselen van gegevens en een technische infrastructuur. De actuele versie Koppeltaal 1.x zal dit jaar worden vervangen door de nieuwe versie Koppeltaal 2.0. Koppeltaal zorgt voor de uitwisseling van berichten en gegevens tussen de IT-systemen binnen een zorgdomein (lees: een zorgaanbieder).
De huidige, eerste versie (1.0) van Koppeltaal dateert uit medio 2015. In die tijd was Koppeltaal het eerste stelsel in productie dat gebruik maakte van deze nieuwe variant van HL7. In de jaren daarna is deze iteratief uitgebouwd tot de huidige versie 1.3.10. Inmiddels maken met name GGZ-instellingen en IT-leveranciers binnen de 1e en 2e-lijns GGZ gebruik van Koppeltaal. Met de komst van Koppeltaal 2.0 zijn de huidige gebruikende IT-deelnemers en zorgaanbieders inmiddels volop in voorbereiding op migratie naar deze nieuwste versie.
Zorgaanbieders en leveranciers die nu nog geen koppelingen hebben met Koppeltaal gaven eerder aan te wachten op Koppeltaal 2.0 voor invulling van hun behoeftes in hybride zorg. Zij werden langs diverse kanalen geïnformeerd over de voortgang zodat zij zich tijdig konden voorbereiden. Inmiddels zijn diverse nieuwe leveranciers begonnen met het ontwikkelen van hun aanpassingen voor gebruik van Koppeltaal 2.0 om deze behoeftes optimaal te ondersteunen.
Kenmerkend voor Koppeltaal is het belang van communities. De zorgaanbieders (Gebruikersraad) en de IT-leveranciers (IT-deelnemersraad) hebben hun eigen overlegorgaan om sturing uit te kunnen oefenen op de koers van Koppeltaal. Beide raden komen een paar keer per jaar samen in de Eigenaarsraad Koppeltaal waar met name de strategische issues rond Koppeltaal worden besproken.
Met Koppeltaal 2.0 geschikt voor de toekomst!
Al in 2017 wordt de noodzaak gevoeld om in de nabije toekomst Koppeltaal te voorzien van een stevige basis die aan moet kunnen sluiten op andere stelsels zoals MedMij. In dat jaar worden de eerste plannen uitgewerkt in een whitepaper Koppeltaal 2.0 voor de realisatie van een nieuwe versie van de standaard. Deze nieuwe versie moet eerst een degelijke technische basis krijgen alvorens nieuwe functionaliteit zal worden toegevoegd. Uiteindelijk wordt gekozen voor ontwikkeling op de nieuwe HL7 FHIR-standaard R4 met een uitwisselingsmechanisme op basis van RESTful API’s. Tenslotte moet de nieuwe versie ‘plug and play’ worden wat neerkomt op significant minder ontwikkel- en aansluittijd.
Eind september 2019 besluit het bestuur van Koppeltaal om Koppeltaal 2.0 uit te voeren. Dit gezien de stijgende behoefte aan een nieuwe versie van de standaard vanuit zowel IT-leveranciers als zorgaanbieders. Deze behoefte betreft enerzijds bediening van de sterk toegenomen belangstelling vanuit de hele zorgmarkt en anderzijds het wegnemen van een belangrijk deel van de huidige beperkingen van Koppeltaal uit de 1.x release.
Begin juni 2023 is de nieuwe standaard Koppeltaal 2.0 vrijgegeven. De community van zorgaanbieders, IT-deelnemers en VZVZ werken nauw samen om alle zorgdomeinen tijdig over te zetten. In het voorjaar zijn diverse IT-deelnemers al gestart met ontwikkelwerkzaamheden om applicaties tijdig aan te passen voor gebruik met de nieuwe infrastructuur in de tweede helft van 2023. Aanvullende informatie over huidige status en planning kunt u onderaan deze pagina vinden.
Voor brede toepasbaarheid en kennisdeling is in Koppeltaal 2.0 samengewerkt onder open source. De documentatie is open source met de Creative Commons 4.0 licentie. De broncode van de referentie-implementatie als onderdeel van de standaard is beschikbaar onder de licentie Mozilla 2.0.
Doelstellingen
- Een wezenlijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van het behandelproces door de toegankelijkheid van digitale interventies voor zowel behandelaar, cliënt als verwante(n) te vereenvoudigen. Hierbij is behoefte van de zorgaanbieders leidend.
- Een standaard die sneller, eenvoudiger en goedkoper is te realiseren en implementeren. De “plug and play” keuzevrijheid van eHealth-toepassingen moet mogelijk worden gemaakt.
- Een robuuste en meer actuele technische basis leggen voor de standaard die ook geschikt is voor verdere doorontwikkeling. De keuze is daarbij om als uitgangspunt de meest actuele versie van HL7 FHIR, R4 te adopteren.
- Koppeltaal geschikt te maken voor niet alleen verdere groei en adoptie binnen het GGZ-domein, maar ook voor andere sectoren zoals de tweedelijns curatieve gezondheidszorg.
- Een onafhankelijk opererende regie- en beheerorganisatie voor onderhoud, opschaling en verdere doorontwikkeling tegen aanvaardbare kosten.